De effecten van seizoenspatronen op de onderneming

Door inzicht in seizoenspatronen werden debiteurenbeheer en liquiditeit geoptimaliseerd.

Rotterdam Laurenskerk

Lente: het terras op

De meteorologische lente weer begonnen. Het winterse weer heeft inmiddels plaats gemaakt voor zonnige dagen. Dat merken ondernemers in de horecabranche, waar de terrassen langzamerhand weer vol stromen. De omzet van deze extra stoelen buiten is voor deze ondernemers belangrijk en zeer welkom. In de branche zijn januari en februari immers nooit de maanden waar de meeste omzet wordt gerealiseerd. De start van het terrasseizoen is zo een belangrijk moment.

Een mooi voorbeeld van hoe de seizoenen effect hebben op de omzet van een onderneming. De horecabranche is daarin niet uniek. Veel andere branches kennen ook seizoenspatronen, zoals bijvoorbeeld de Retail waar de omzetpieken rondom de feestmaanden merkbaar zijn. Het aanbreken van zulke periodes geeft de onderneming financieel vaak lucht; andere maanden zijn uitdagender.

De uitdaging: managen van het seizoenspatroon

Het seizoenspatroon is een jaarlijks terugkerend fenomeen. Die eigenschap heeft het voordeel dat er geanticipeerd kan worden op de betere en minder goede periodes in een jaar. Het adequaat managen van het werkkapitaal en liquiditeit gedurende het jaar zorgt ervoor dat de onderneming de minder goede periodes door kan komen.

In een situatie waarin de omzet als gevolg van het seizoenspatroon terugloopt, wordt de onderneming gedwongen keuzes te maken met betrekking tot uitgaven. Kosten die niet samenhangen met de omzet, zoals (indirecte) lonen, huur en huisvestingskosten blijven immers doorlopen. Binnengekomen geld door ontvangsten van debiteuren zal zorgen voor liquiditeit om de belangrijkste betalingen te voldoen. Als gevolg van het maken van keuzes in betalingen zal de onderneming meer gaan leunen op haar crediteuren.

Effecten van bevoorschotting

Bevoorschotting, ofwel factoring, is een vorm van financiering waarbij de openstaande vordering op handelsdebiteuren wordt verkocht aan een factoringmaatschappij. Aanvullend op de debiteurenfinanciering kan een gedeelte van de voorraadwaarde worden gefinancierd. Belangrijk daarbij is dat de voorraadfinanciering vaak gekoppeld is aan de hoogte van de financiering op debiteuren. Door deze bevoorschotting op handelsdebiteuren en voorraad kan de onderneming een gedeelte van het werkkapitaal liquide maken en zo betalingen verrichten of investeringen doen.

Wanneer door het seizoenspatroon de omzet daalt, resulteert dat in een afnemende debiteurenpositie; bestaande debiteuren betalen en er komen minder debiteuren bij. Door deze daling in debiteuren daalt de financiering op debiteuren. Door de afhankelijkheid van de voorraadfinanciering aan de debiteurenfinanciering zal ook daar de limiet afnemen. Zo beperkt het effect van het seizoenspatroon de bevoorschottingslimieten op zowel debiteuren als voorraad.

Praktijkvoorbeeld

Onderstaand voorbeeld bevat het seizoenspatroon van een handelsonderneming die pieken in de omzet kent in de maanden maart/ april en november/ december. Dit effect is zichtbaar in onderstaande grafiek waar de post debiteuren vanzelfsprekend fluctueert. Er wordt in deze casus uitgegaan van een gelijkmatig verdeeld inkoopbeleid.

De onderneming maakt gebruik van financiering op debiteuren en voorraad. Daarbij geldt een maximale limiet van €1.500 en de voorraadfinanciering mag niet meer bedragen dan de maximale debiteurenfinanciering. In mei loopt de omzet terug en daalt de debiteurenstand. Op basis van de bevoorschottingsvoorwaarden worden de limieten verlaagd, ondanks dat de voorraadwaarde toeneemt. De onderneming zal in deze maanden, als gevolg van de randvoorwaarden van deze financieringsvorm, minder gebruik kunnen maken van deze financiering.

Afbeelding1 AZ

Samenvattend

Veel ondernemingen hebben te maken met een seizoenspatroon. In de maanden waarin de omzet minder is, is het zaak om de liquiditeit te beheersen. Een factor daarbij is de financiering door bevoorschotting, die veelal afhankelijk is van de debiteurenpositie.  Een teruglopende debiteurenpositie verlaagt de financieringsruimte op debiteuren, maar (afhankelijk van de voorwaarden) ook de financiering op de voorraad.

Wilt u dat wij vanuit Kruger eens meedenken met het inzichtelijk maken van het seizoenspatroon en liquiditeitskrapte? Neem gerust contact met ons op!