De modesector staat onder toenemende druk door de uitdagende economische omstandigheden van de afgelopen jaren. De sector moet flexibel blijven om te kunnen inspelen op de voortdurend veranderende trends, waar consumenten direct toegang tot willen hebben. Wordt een trend gemist door leverproblemen of een verkeerde inschatting van de nieuwste trends, dan zal een retailer dit in haar cijfers terugzien. Wat zijn belangrijke trends binnen de modebranche en hoe passen bedrijven hun begrotingen aan op de dynamische omstandigheden?
De markt
De mode-industrie is conjunctuurgevoelig. Na een sterke omzetgroei in 2021 en 2022, vertraagde de groei in 2023 aanzienlijk. Voor kledingwinkels kwam de groei uit op slechts 4%. Deze stijging werd vooral gedreven door prijsstijgingen, terwijl de verkochte aantallen kleding (-3%) juist afnam. ING voorspelt voor 2024 een groei van 3% voor kledingwinkels, waarbij een deel wordt veroorzaakt door een toename van het aantal verkochte artikelen.
De concurrentie binnen de modebranche is de afgelopen jaren snel veranderd. Het middensegment staat onder druk door de verschuiving van consumenten naar goedkopere ‘fast fashion merken’. Chinese platforms, zoals SHEIN en Temu, hebben marktaandeel gewonnen. Het marktaandeel van deze nieuwe spelers is snel gegroeid. In 2023 steeg de aankoop van kleding via buitenlandse websites van 20% naar 23%. Europa maakt zich echter zorgen over de veiligheid, kwaliteit en duurzaamheid van deze producten en wil haar eigen marktaandeel niet zien krimpen. Daarom probeert Europa deze groei te beperken door strengere regelgeving, zoals het opheffen van de vrijstelling van invoerrechten voor pakketjes onder de € 150.
Door de hoge concurrentie en de conjunctuurgevoeligheid van de sector zijn in 2023 en 2024 meerdere grote Nederlandse modebedrijven failliet gegaan. Om te kunnen concurreren is het van belang goed te kunnen inspelen op het veranderende consumentengedrag. Het begroten van de verwachte vraag naar een specifieke productlijn of collectie is uitdagend, vooral nu consumenten snel van voorkeur veranderen door externe factoren, zoals economische onzekerheid en sociale media. Bedrijven moeten dus rekening houden met kortere levenscycli van producten en hun voorraadbeheer hierop afstemmen.
Daarnaast wordt de mode-industrie sterk beïnvloed door seizoensgebonden vraag en weersomstandigheden. Bijvoorbeeld, in warme winters blijft winterkleding vaak langer op voorraad liggen, dat gevolgen heeft voor de liquiditeit en winstgevendheid. Door de bewogen jaren biedt het verleden niet altijd een betrouwbare voorspelling voor de toekomst. Bij het analyseren van cijfers is het lastig een vergelijk te maken met eerdere jaren, en te bedenken wat er in aankomende periode te verwachten is. Bedrijven moeten daarom hun begrotingen aanpassen, met voldoende flexibiliteit om snel te kunnen inspelen op onverwachte ontwikkelingen. Flexibiliteit kan eruit zien als het opstellen van diverse scenario’s waar aan verschillende knoppen gedraaid kan worden.
Supply chain
De kwetsbaarheid van wereldwijde toeleveringsketens blijft de modesector beïnvloeden. Ondernemers hebben onder andere te maken met verstoringen in de aanvoer van grondstoffen, lange wachttijden en stijgende en onvoorspelbare transportkosten. Door deze risico’s kan een alternatief zijn het aanhouden van buffervoorraad, echter verhoogt dit kosten voor handeling. Omdat de modebranche continu nieuwe collecties lanceert, ontstaat bij een te grote voorraad snel het risico dat een item uit een vorige collectie een jaar later onverkoopbaar is. Voorraadbeheer is daarom cruciaal. De voorspelling van voorraad door het gebruik van data analyse en AI kan bedrijven helpen om beter te bepalen wat de behoefte is van klanten. Het gebruik van voorspellingen in combinatie met zo accuraat mogelijke voorraadpositie biedt de mogelijkheid zo goed mogelijk in te spelen op de markt.
Duurzaamheid als kostenpost én kans
Enigszins tegenstrijdig op de sterk groeiende fast fashion merken staat de groeiende vraag naar duurzame mode. Zowel vanuit consumenten als regelgeving. Nieuwe wetgeving verbiedt bedrijven om onverkochte kleding te vernietigen, waardoor zij innovatief moeten zijn om hoge kosten te vermijden. Duurzame kledingproductie gaat gepaard met aanzienlijke kosten. Bijvoorbeeld voor recycling, het gebruik van milieuvriendelijke materialen en energiebesparing in distributiecentra. Tegelijkertijd biedt dit ook nieuwe kansen, zoals de groeiende vraag naar pre-owned kleding en circulaire bedrijfsmodellen. Nederlandse retailers springen steeds meer op deze trend in door via eigen kanalen circulaire mogelijkheden aan te bieden. Bijvoorbeeld door het inleveren van kleding en hier tegoed voor krijgen, of het verkopen van items aan een andere consument via de site.
Het is goed om de (additionele) kosten en opbrengsten van deze additionele dienstverlening die klanten bindt en bijdraagt aan duurzaamheid en een duurzaam profiel in beeld te hebben, waardoor er ook op begroot kan worden.
Digitalisering en technologie-investeringen
De technologie die zich weergaloos snel ontwikkelt vraagt om veel flexibiliteit bij bedrijven. Hoewel e-commerce eerder geen essentieel onderdeel was van de strategie bij sommige bedrijven, is het nu niet meer weg te denken. Een omnichannel-strategie betekent voor bedrijven investeren in zowel hun fysieke winkels als hun online aanwezigheid. Dit vraagt om extra budget voor digitale tools, zoals platformen voor voorraadbeheer en klantinteractie en investeringen in marketingstrategieën die de integratie van beide kanalen ondersteunen.
Daarnaast kan AI bedrijven helpen bij het maken van voorspellingen. Technologieën, zoals AI en machine learning, kunnen worden ingezet om trends in consumentengedrag te identificeren. Deze tools kunnen helpen om een nauwkeuriger beeld te krijgen van de verwachte omzet in verschillende verkoopkanalen. Dit biedt richting bij het opstellen van een begroting en kan het proces versnellen en flexibeler maken door de snelle verwerking van data.
Conclusie
De modesector staat voor grote uitdagingen, maar biedt ook kansen voor bedrijven. Door flexibel, duurzaam en toekomstgericht te begroten kunnen bedrijven inspelen op de snel veranderende markt en consumenteneisen. Door rekening te houden met onvoorspelbare factoren, zoals economische schommelingen en veranderende trends, kunnen bedrijven wendbaar blijven en beter voorbereid zijn op de toekomst. Een effectieve begroting is daarbij niet alleen een financiële noodzaak, maar ook een strategisch middel om succesvol te blijven opereren.
Vragen? Neem gerust contact op
Thessa van Hooijdonk
tvanhooijdonk@kruger.eu
+31 (0)6 820 639 54
Bronnen
- https://www.ing.nl/zakelijk/sector/trade-retail/facts--figures-fashion
- https://fashionunited.be/nieuws/achtergrond/van-design-bevoorrading-distributie-marketing-tot-retail-hoe-ai-wordt-ingezet-in-de-modebranche/2024082842557
- https://fashionunited.nl/nieuws/mode/onderzoeksrapport-the-state-of-fashion-2024-de-mode-industrie-verkeert-in-diepe-onzekerheid/2023112959255
- https://www.retaildetail.nl/news/algemeen/hoe-europa-de-steile-opgang-van-shein-temu-en-aliexpress-wil-stoppen/