De Wet homologatie onderhands akkoord (‘WHOA’) is onderdeel van de Faillissementswet en betreft een regeling op basis waarvan de rechtbank kan overgaan tot homologatie (goedkeuring) van een onderhands akkoord betreffende de herstructurering van schulden, waardoor alle betrokken en niet betrokken schuldeisers aan het akkoord gebonden worden.
Voor de uitvoering van een WHOA-procedure is de betrokkenheid van een advocaat verplicht. Gezien de vorm- en procedurele vereisten is dat niet verwonderlijk – evenals door het hoge juridisch gehalte van de procedure.
Echter, de kern van het traject, de financieel/bedrijfseconomische rechtvaardiging van een aan te bieden akkoord, blijft nog onderbelicht in alle publicaties over de WHOA. Het doel van de wet is om ondernemingen met gezonde bedrijfsactiviteiten, die vanwege een zware schuldenlast failliet dreigen te gaan, te helpen met reorganiseren (herstructureren). In dit doel zijn meerdere bedrijfseconomische analyses vervat, die onderlinge samenhang hebben en die 'het verhaal' moeten vertellen aan de schuldeisers en aandeelhouders.
Een WHOA-procedure is écht een samenwerking tussen advocaat, financieel/bedrijfseconomisch (restructuring)specialist en de onderneming. Kruger heeft inmiddels ervaring met die rol vanuit meerdere WHOA-trajecten. Hieronder volgt een uiteenzetting van de diverse bedrijfseconomische analyses. Voor alle onderdelen geldt, dat deze gefundeerd, transparant (volledig) en duidelijk dienen te zijn, inclusief de nodige toelichting.
De informatie aan schuldeisers en aandeelhouders
De (stemgerechtigde) schuldeisers en aandeelhouders hebben recht op in de wet benoemde informatie om een geïnformeerd oordeel te kunnen vormen over het akkoord. Die informatie is op hoofdlijnen in te delen naar:
1. Achtergrond
- De aard, omvang en oorzaak van de financiële problemen.
- Welke pogingen zijn ondernomen om deze problemen op te lossen.
2. Huidige situatie
- (Toelichting bij) de actuele balans, winst- & verliesrekening en liquiditeitspositie.
- De herstructureringsmaatregelen (w.o. reductie van de schuldenlast) die onderdeel zijn van het akkoord.
- De wijze waarop deze maatregelen bijdragen aan een oplossing, en de timing daarvan.
3. Prognoses
- Van de balans, winst- & verliesrekening en kasstroom voor een periode van [3-5] jaar ná homologatie van het akkoord; dus met geherstructureerde schulden en met en/of na een succesvolle operationele reorganisatie.
- Uiteenzetting van de onderliggende financiële gegevens, en de uitgangspunten en aannames:
- inclusief duiding van de gevoeligheden en onzekerheden aangaande de prognoses;
- zo goed mogelijk geobjectiveerd en onderbouwd met marktstudies en externe bronnen.
- Omschrijving van de (nieuwe, mogelijke) financiering na het slagen van het akkoord.
Levensvatbaarheid staat boven alles
De rode draad is de aannemelijkheid van – en een reële kans op – levensvatbaarheid van een onderneming na herstructurering, waarmee schuldeisers het vertrouwen krijgen dat zij, door mee te gaan in een akkoord, beter af zijn dan in een faillissement.
Een onderneming is vanuit bedrijfseconomisch oogpunt levensvatbaar als:
- zij het akkoord kan nakomen;
- zij (weer) financieel gezond is: (i) de onderneming kan aan haar verplichtingen voldoen en er is ruimte voor (noodzakelijke) investeringen; (ii) de strategie aanpassing, de herstructurering van het businessmodel en de reorganisatie van de kostenstructuur resulteren in toekomstperspectief;
- er sprake is van een (nieuwe) duurzaam dragelijke financieringsstructuur.
Gelijk (nieuwe) investeerders en financiers vertrouwen krijgen in een structureel gezond rendement. Zij zullen (eigen en vreemd) vermogen beschikbaar moeten stellen voor de bekostiging van de WHOA-procedure, financiering van (onderdelen van) het akkoord, (mogelijk) liquiditeit gedurende het traject, eventueel nog in het verschiet liggende reorganisatielasten, investeringen en werkkapitaal.
Berekening van de reorganisatiewaarde
De reorganisatiewaarde is de waarde die naar verwachting gerealiseerd kan worden na reorganisatie van de schuldenlast door middel van een akkoord, rekening houdend (i) met eventueel nieuw geld om het reorganisatieplan (mede) te financieren [zie hiervoor] en (ii) met mogelijk executierisico’s.
De reorganisatiewaarde wordt uitgekeerd aan de (stemgerechtigde) schuldeisers en (voorwaardelijk) aandeelhouders en vormt daarmee de achilleshiel van het akkoord. Een (gevoelsmatig) lage waarde kan ervoor zorgen dat schuldeisers in een akkoord tekort wordt gedaan; maar een hoge waarde kan mogelijk niet uitgekeerd worden. Daarnaast moet een reorganisatiewaarde evident positiever zijn dan de liquidatie-/vereffeningswaarde omdat met een gereorganiseerde onderneming een going concern-surplus-waarde wordt gerealiseerd.
De berekening van de reorganisatiewaarde moet boven alles reëel en verdedigbaar zijn. De eerder benoemde prognoses vormen doorgaans de input voor de berekening.
ad (ii)
De realisatie van een operationele reorganisatieplan gaat altijd gepaard met risico’s. Er bestaan niet alleen interne executierisico’s, maar er kan ook sprake zijn van onvoorziene externe omstandigheden, zoals de mogelijkheid dat het economisch klimaat verslechterd. Deze risico’s moeten in de waardering worden geadresseerd, bijvoorbeeld door een aantal scenario’s te formuleren (gevoeligheidsanalyse), waardoor het mogelijk wordt om de gevoeligheid van de waarderingsuitkomst voor een minder succesvolle reorganisatie te analyseren en mee te wegen in het totale waardeoordeel.
Overige en tenslotte
De financieel adviseur verleent voorts ondersteuning bij de uitwerking van een voorgenomen akkoord en kan adviseren bij de wijzen van uitkering en financiering van het akkoord.
Herstructurering van schulden via een WHOA-procedure is zeker niet altijd een passende oplossing, een wondermiddel of haalbaar. De keuze voor een WHOA-procedure kan worden gemaakt binnen de afweging van alternatief beschikbare opties. En als realisatie van een minnelijk akkoord tijdens het traject mogelijk blijkt te zijn, heeft dat altijd de voorkeur.
